Vakantiekolonies aan zee tussen 1885 en 1960. Voorgoed verdwenen zorginstellingen

Binnen de geschiedenis van het kusttoerisme nemen de vakantiekolonies aan zee als logiesinstelling een aparte plaats in. Het waren veelvuldig voorkomende instellingen waar medische zorg, voeding en soms zelfs onderwijs aan kinderen werd verstrekt. Ze hadden duidelijk een andere doelgroep dan de rijke klassen die aanvankelijk naar zee trokken. Deze georganiseerde vormen laten eigenlijk weinig bronnenmateriaal na en dat bevindt zich in verspreide bewaarplaatsen.

We kunnen het dagelijks leven in deze kinderhomes voor een deel reconstrueren aan de hand van geïllustreerde prentbriefkaarten. Die waren in oorsprong bedoeld voor de elitaire toerist. Deze communicatiemiddelen gericht aan het thuisfront werden eigenlijk ook massaal aangemaakt voor de kinderen uit de lage sociale klassen die van een georganiseerd verblijf aan zee konden genieten. Prentbriefkaarten zijn als iconografische documenten voor de hedendaagse onderzoeker van onschatbare waarde voor de reconstructie van het toeristische gebeuren in al zijn facetten.

Uiteraard blijven heel wat onderzoeksvragen, zoals hoe gebeurde de selectie van de kostgangers en hoe ervaarden die hun verblijf, daarmee onbeantwoord. Daarvoor is meer onderzoek nodig waarbij de toepassing van de oral history-methode en het gebruik van de archieven van de organiserende personen en organisaties op hun plaats is. Onderhavige bijdrage is dan ook een uitnodiging voor verder onderzoek naar een fenomeen dat generaties kinderen voor het eerst aan zee bracht en misschien wel zo de kiem voor het latere toeristische patroon heeft gelegd.